مراقبه یعنی چه و چه انواعی دارد؟

مراقبه (Meditation) یکی از ابزارهای قدرتمند برای بازگرداندن تعادل، افزایش آگاهی و پالایش نور درونی است. این تمرین‌ها بسته به هدف، روش و سطح آگاهی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در عرفان و سیستم‌های معنوی دیگر، انواع مراقبه وجود دارد که هر کدام به وجهی از روح و ذهن می‌پردازد.

۱. مراقبه از منظر هدف و نتیجه

این نوع تقسیم‌بندی بر اساس هدف و نتیجه‌ای که مراقبه دنبال می‌کند انجام می‌شود:

۱.۱. مراقبه برای آرامش و تمرکز (Mindfulness و Concentration)

• هدف: کاهش استرس، افزایش تمرکز و حضور در لحظه.
• روش: تمرکز بر تنفس، بدن یا صداهای محیط.
• مثال: مراقبه تنفس (Breathing Meditation)، مراقبه “بودایی ویپاسانا (Vipassana)”.

۱.۲. مراقبه برای پالایش نور درونی (Purification)

• هدف: پاکسازی انرژی‌های منفی، ارتقای سطح آگاهی و هماهنگی با نور الهی.
• روش: تجسم نور سفید یا طلایی که بدن و ذهن را شستشو می‌دهد.
• مثال: مراقبه با نور سفیروت (Sefirot Meditation) در کابالا.

۱.۳. مراقبه برای تجلی (Manifestation)

• هدف: خلق یا جذب خواسته‌ها از طریق هماهنگی ذهن و احساسات با ارتعاشات کائنات.
• روش: تمرکز بر تجسم هدف و احساس تحقق آن.
• مثال: مراقبه قانون جذب (Law of Attraction Meditation).

۱.۴. مراقبه برای خودشناسی (Self-Inquiry)

• هدف: کاوش درون و کشف ماهیت واقعی خویشتن.
• روش: پرسش مداوم از خود مانند «من کیستم؟» یا تمرکز بر سکوت درونی.
• مثال: مراقبه آتمن ویچار (Atman Vichara) از رامانا ماهارشی.

۲. مراقبه از منظر روش اجرا

بر اساس روش اجرا، مراقبه‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند:

۲.۱. مراقبه متمرکز (Focused Attention)

• تمرکز روی یک شیء، صدا، مانترا یا حتی شعله شمع.
• هدف: تربیت ذهن برای کنترل افکار و تقویت تمرکز.
• مثال: مراقبه روی مانترای “اُم (OM)”.

۲.۲. مراقبه بدون تمرکز (Open Monitoring)

• مشاهده آزادانه افکار و احساسات بدون قضاوت.
• هدف: رسیدن به آگاهی لحظه‌ای و حضور کامل.
• مثال: مراقبه ویپاسانا و مراقبه زِن (Zen Meditation).

۲.۳. مراقبه تجسمی (Visualization)

• تجسم مناظر، نور، یا اهداف خاص در ذهن.
• هدف: فعال کردن ضمیر ناخودآگاه برای شفابخشی و تجلی خواسته‌ها.
• مثال: مراقبه درخت زندگی (Tree of Life Meditation) در کابالا.

۲.۴. مراقبه حرکتی (Movement Meditation)

• همراهی حرکات بدنی با تنفس و آگاهی.
• هدف: یکپارچه کردن ذهن و بدن در لحظه.
• مثال: تای چی (Tai Chi)، چی گونگ (Qi Gong) و یوگا.

۳. مراقبه از منظر سنت معنوی

بر اساس سنت و فلسفه، مراقبه در قالب‌های مختلف ظاهر می‌شود:

۳.۱. مراقبه عرفانی (Mystical Meditation)

• تمرکز بر اتصال به نیروی الهی یا تجربه وحدت.
• مثال: مراقبه سفیروت در کابالا، مراقبه قلب (Heart Meditation) در تصوف.

۳.۲. مراقبه بودایی (Buddhist Meditation)

• تمرکز بر خودآگاهی، شفقت و رهایی از دلبستگی.
• مثال: مراقبه متا (Metta – مهربانی عاشقانه).

۳.۳. مراقبه یوگایی (Yogic Meditation)

• کار روی چاکراها و کانال‌های انرژی.
• مثال: کوندالینی (Kundalini Meditation).

۴. مراقبه از منظر وضعیت ذهنی

این دسته‌بندی بر اساس وضعیت ذهن در حین مراقبه انجام می‌شود:

۴.۱. مراقبه پویا (Active Meditation)

• استفاده از حرکت، رقص یا آواز برای ورود به وضعیت مراقبه.
• مثال: مراقبه اوشو (Osho Dynamic Meditation).

۴.۲. مراقبه سکوت (Silent Meditation)

• نشستن در سکوت و تمرکز بر عدم حرکت ذهن.
• مثال: مراقبه سکوت کابالا (Kabbalistic Silent Meditation).

۵. مراقبه از منظر چاکراها و انرژی‌ها

• تمرکز بر چاکراها و تجسم انرژی در بدن.
• هدف: باز کردن مراکز انرژی و افزایش جریان نور.
• مثال: مراقبه چاکرای قلب، چاکرای تاج.

جمع‌بندی

مراقبه می‌تواند در هر سطحی از آگاهی ما را به تعادل، نور و وحدت برساند. هر نوع مراقبه برای هدف خاصی طراحی شده است:

• اگر نیاز به آرامش دارید: مراقبه تنفس.
• اگر به دنبال رشد معنوی هستید: مراقبه تجسم.
• اگر می‌خواهید ذهن را تربیت کنید: مراقبه تمرکز بر دایره، شعله یا مانترا.

مراقبه نور و انواع آن 

مراقبه نور یکی از عمیق‌ترین و اثربخش‌ترین انواع مراقبه است که هدف آن پالایش ذهن، روح و جسم از طریق تجسم نور الهی است. این نوع مراقبه به ما کمک می‌کند تا نور درونی را فعال کنیم، انرژی‌های منفی را پاک کنیم و ارتباطی عمیق‌تر با ابعاد معنوی وجودمان برقرار کنیم.

*** اکیدا توصیه میشود قبل از اقدام برای هر گونه مراقبه از نوردار خود، درباره بهترین مراقبه که با شرایط شما متناسب است و نحوه دقیق انجام آن راهنمایی بگیرید

۱. مراقبه نور سفید (White Light Meditation)

توضیح:

نور سفید نماد خلوص، حفاظت و شفا است. این مراقبه برای پاکسازی ذهن، افزایش انرژی مثبت و محافظت در برابر انرژی‌های منفی استفاده می‌شود.

روش:

1. در یک مکان آرام بنشینید یا دراز بکشید.
2. چشمان خود را ببندید و نفس‌های عمیق بکشید.
3. تجسم کنید که از بالای سر (چاکرای تاج) نوری سفید وارد بدن شما می‌شود.
4. این نور را از سر تا پا تجسم کنید که تمام سلول‌های بدن را در بر می‌گیرد.
5. هر گونه احساس یا انرژی منفی را در این نور حل کنید.
6. چند دقیقه در این حالت بمانید و سپس به آرامی چشمان خود را باز کنید.

۲. مراقبه نور طلایی (Golden Light Meditation)

توضیح:

نور طلایی نماد الهام، دانش معنوی و قدرت الهی است. این مراقبه برای فعال کردن حکمت درونی و افزایش ارتباط با منبع الهی انجام می‌شود.

روش:

1. در وضعیت راحت قرار بگیرید و چشمان خود را ببندید.
2. تجسم کنید که نور طلایی از آسمان وارد بدن شما می‌شود.
3. این نور در قلب شما جمع می‌شود و از آنجا به تمام بدن گسترش می‌یابد.
4. احساس کنید که این نور، شما را به سوی درک و بینش عمیق‌تر هدایت می‌کند.
5. در این حالت به سوالات درونی یا مشکلات خود فکر کنید و اجازه دهید نور طلایی پاسخ را به شما نشان دهد.

۳. مراقبه نور بنفش (Violet Light Meditation)

توضیح:

نور بنفش نماد تبدیل، تحول و پاکسازی کارمایی است. این مراقبه برای رهایی از الگوهای قدیمی، زخم‌های روحی و ارتقای سطح ارتعاشی استفاده می‌شود.

روش:

1. چشمان خود را ببندید و بدن را آرام کنید.
2. تجسم کنید که از بالای سر، نوری بنفش مانند شعله وارد بدن شما می‌شود.
3. این نور را در ناحیه قلب یا چاکرای سوم چشم (آجنا) متمرکز کنید.
4. تصور کنید که نور بنفش تمام گره‌ها و انسدادهای انرژی را می‌سوزاند و آنها را به انرژی خالص تبدیل می‌کند.
5. نفس عمیق بکشید و با هر بازدم احساس کنید که سبکی و آزادی بیشتری تجربه می‌کنید.

۴. مراقبه نور سبز (Green Light Meditation)

توضیح:

نور سبز نماد شفا و تعادل است. این مراقبه برای درمان بیماری‌ها، تعادل احساسات و تقویت سیستم ایمنی انجام می‌شود.

روش:

1. چشمان خود را ببندید و در مکانی آرام بنشینید.
2. تجسم کنید که نور سبز از مرکز قلب شما می‌تابد.
3. این نور را به تمام بدن گسترش دهید و روی قسمت‌هایی که نیاز به شفا دارند، متمرکز کنید.
4. احساس کنید که این نور، انرژی شفابخش الهی را به شما منتقل می‌کند.
5. اگر احساس سنگینی یا درد دارید، نور سبز را به آن قسمت هدایت کنید.

۵. مراقبه نور آبی (Blue Light Meditation)

توضیح:

نور آبی نماد آرامش، حقیقت و ارتباط معنوی است. این مراقبه برای آرام کردن ذهن، افزایش ارتباط معنوی و بیان حقیقت استفاده می‌شود.

روش:

1. چشمان خود را ببندید و چند نفس عمیق بکشید.
2. تجسم کنید که نوری آبی از آسمان وارد گلو (چاکرای گلو) می‌شود.
3. این نور را در سراسر بدن پخش کنید و اجازه دهید هر گونه استرس یا تنش از بین برود.
4. تصور کنید که نور آبی ذهن و قلب شما را آرام کرده و احساس سبکی به شما می‌دهد.

۶. مراقبه نور صورتی (Pink Light Meditation)

توضیح:

نور صورتی نماد عشق بی‌قید و شرط و شفقت است. این مراقبه برای افزایش عشق به خود، بخشش و شفقت انجام می‌شود.

روش:

1. در یک مکان آرام قرار بگیرید و چشمان خود را ببندید.
2. تجسم کنید که نوری صورتی از آسمان وارد قلب شما می‌شود.
3. این نور را در تمام بدن خود گسترش دهید و احساس کنید که عشق بی‌قید و شرط در شما جاری می‌شود.
4. اگر نسبت به کسی احساس خشم یا رنجش دارید، این نور را به سمت آن شخص بفرستید و ببینید که چگونه همه چیز در عشق حل می‌شود.

۷. مراقبه نور چاکرا (Chakra Light Meditation)

توضیح:

در این مراقبه، تمرکز بر روی چاکراها و فعال کردن نور در هر مرکز انرژی انجام می‌شود. هر چاکرا با رنگ و نوری خاص مرتبط است:

• چاکرای ریشه: نور قرمز (امنیت و بقا)
• چاکرای خاجی: نور نارنجی (خلاقیت و انرژی جنسی)
• چاکرای خورشیدی: نور زرد (قدرت شخصی)
• چاکرای قلب: نور سبز (عشق و شفا)
• چاکرای گلو: نور آبی (بیان و حقیقت)
• چاکرای چشم سوم: نور نیلی (بینش و شهود)
• چاکرای تاج: نور بنفش یا سفید (ارتباط الهی)

جمع‌بندی

مراقبه نور می‌تواند ابزاری قدرتمند برای بازسازی تعادل، رهایی از انرژی‌های منفی و ارتقای آگاهی باشد. هر رنگ نور نمادی از یک جنبه از زندگی و روح است.

• اگر به دنبال شفا هستید: از نور سبز استفاده کنید.
• برای پاکسازی ذهنی: نور بنفش یا سفید را به کار بگیرید.
• برای افزایش عشق و شفقت: از نور صورتی استفاده کنید.